ART CHAT. WILLIAM M. CHASE.
I. THERE is no portrait painter in the city of New York more popular among artistically bred people than Wm. M. Chase. His reputation, however, lies solely with that class. Outside of our great cities, and one might almost say outside of New York and Boston, he is comparatively little known. His art consists in most cases in simplicity carried to the extreme. He eschews high finish, although as a young man his first successful essays with the brush were carefully finished and extremely real still life studies.
MR. CHASE is about forty years of age, rather under size, but imposing in carriage, and eminently artistic in bearing. He was born in Indiana and received his art education at the National Academy schools in this city, also in the studio of J. C. Eaton. In 1872 he went to Munich and studied in the academy there for six years. "The Court Jester,'' "The Turkish Page," "Ready for the Ride," were the paintings sent over from the other side which first called the attention of the New York public to the name of W.M. Chase.
In 1878 he settled in New York and has since that time busied himself painting portraits, with now and then a landscape, and teaching at the Art Students' League.
As a teacher Mr. Chase is extremely popular and has influenced more than likely a greater number of art students than any other teacher in the city. I say influenced because he rarely trains a pupil, though several young ladies have studied in his studio and owe most of their art knowledge to him, but there are a large number who perhaps have not painted under him for more than three months, yet are distinctively his satellites. And there are even those who have never once received a word of criticism from him yet who have come under the spell of his mystic brush.
Mr. Chase has the painting class at the League and it is the ambition of many a student in the school to be at one time a member of it. The secret of this influence is no doubt the fact that his paintings seem less labored than those of any other painter on this side the water. The still life or backgrounds in the portraits have the quality of texture that have the works of Vollon. His heads emphatically recall the work of the old masters, notably that of Velasquez and Franz Hals, though now and then some round oval face or long lithe figure suggests, in its subdued beauty, the spirit of, if no specific artist, of the Renaissance.
MR. CHASE occupies a spacious and elegant suite of studios in the Studio Building, 52 West Tenth St. The rooms, which were formerly occupied by F.E. Church, the celebrated landscape artist, are luxuriously furnished in antique carved wood cabinets, oriental divans, rich brocade hanging and tapestry, brass and copper lamps hang from the ceiling, bronze and porcelain ornaments fill every nook and corner, while a large jardiniere filled with palms stands in one corner of the room, and in another a large green parrot stands on his perch threatening every visitor with his snapping beak, while two handsome greyhounds lie close by on a soft rug. Pictures are hanging about, standing on easels and against the walls, portfolios of drawings and prints are placed near rich leather screens; in short, everything rich in color, artistic in workmanship, and all the paraphernalia of the artist is found in the studio in Tenth St. It is the ideal artist's studio.
A very strong sketch of one portion of his atelier, painted by Mr. Chase himself, is to be seen in the Howell Collection now on exhibition at Ortgie's Fifth Avenue Art Gallery. Two beautiful pastels are also included in the collection, a Brooklyn study, "The Terrace, Prospect Park," and " An Old Garden."
CHASE has of late years exhibited some most effective pastels ; he generally shows a dozen or so at the annual display of the Pastel Club. Many of these have been landscape vistas in and about Brooklyn, others portraits, several of babies. He uses pastel rather for its softness than its brilliant qualities, frequently painting in pastel with the brush! The effect thus obtained is charmingly soft and delicate.
In fact Mr. Chase is never content to be tied down by the mere conventional methods in any art. In etching, when he is in a hurry to produce a plate,rather than laboriously draw his design upon the copper in reverse as the process necessitates, he will make a pen and ink first and have it partially etched in the plate by the assistance of photography, he finishing the plate in dry point.
In water color he usually paints in body color, the effect suggesting a painting in oil, some of the watercolors being of large dimensions, while on the other hand he strives very often to get a dead tone (with the means of very coarse canvas, and paints mixed sparingly, if at all, withoil, to his oil paintings, which resemble opaque watercolors. Monotypes also of richest quality have emanated from the artist's facile hand. Indeed, I believe, if any special effect could be obtained by the use of stove blacking, as a medium, Mr. Chase would not hesitate to produce some mighty striking thing with it. If some day he could be induced to take up lithography I know the result would be far ahead of anything done in France, even when that branch of the art was in its palmiest days.
A SPECIMEN of his watercolor work can be seen at the present Watercolor Exhibition, No. 190, "Au Revoir."
AMONG Mr. Chase's successful pupils may be named Miss Rosina Emmett Sherwood, whose charming designs for children's books first brought her into notice, and of late years she has strongly asserted herself in portraiture; Miss Dora Wheeler, whose decorative work has a national reputation.
Among his pupils at the Art Students' League are Miss Rosalia Gill, now in Paris, has had the honor of exhibiting in the Salon; Miss Wilamina D. Hawley, who has exhibited at the Academy, her water color, "Boy Fishing," is now in the Water Color Exhibition; Miss F.H. Throop has just returned from Paris, where she exhibited in the Salon; Miss Ella Condie Lamb has attracted attention lately by her decorative designs shown at the "Architectural League Exhibit"; Miss Laura Opper, Miss E. S. Chever and Mrs. J. E. Raker are all pupils whose portrait work is highly creditable.
Deze van oorsprong zeventiende-eeuwse herberg was het voormalige hoofdkwartier van het schildersdorp Rijsorod (1888-1914), genaamd Hotel Warendorp. Later werd dit het Wapen van Rijsoord.
Alexandra van Dongen vertelt in haar lezing over haar onderzoek naar de geschiedenis van het schildersdorp aan de hand van haar Amerikanse overgrootmoeder Wilhelmina Douglas Hawley (1860-1958) die als kunstenaar vanuit New York via Parijs in Rijsoord terechtkwam. Storyteller en actrice Caja van der Poel speelt Vrouw Warendorp, de voormalige waardin van het hotel. In de Tolhuiskamer van de oude herberg is een kleine tentoonstelling ingericht met originele schilderijen, aquarellen, vervaardigd in Rijsoord tijdens de periode 1888-1914.
Winterwandeling
Aanleiding voor deze presentatie is de november-decemberuitgave (nr. 8) van Museumtijdschrift dat deze week is verschenen. In dit nummer staat een artikel over het vroegere schildersdorp Rijsoord en is daarbij ook een dorpswandeling van ongeveer een kilometer bij bedacht. Deze wandeling voert naar plekken die ruim honderd jaar gelegen belangrijk waren voor de in Rijsoord schilderende kunstenaars. Het is één van de drie winterwandelingen die Museumtijdschrift introduceert.
Apart voor kinderen
De lezing en voorstelling wordt op 1 december tweemaal gegeven: voor kinderen en voor volwassenen. Voor kinderen is het programma van 13.30 tot 14.30 uur (inloop vanaf 13.00 uur). Voor volwassenen zijn de lezing en voorstelling van 16.00 tot 17.00 uur (inloop vanaf 15.30 uur). De entree is gratis. Wel moet betaald worden voor een drankje en eventuele andere versnaperingen. Met het oog op het beperkte aantal plaatsen is aanmelden verplicht. Men kan het aantal gewenste stoelen (voor maximaal vier personen) met naam en telefoonnummer doorgeven via: alexandragaba@hotmail.com. Restaurant Ross Lovell is gevestigd aan de Rijksstraatweg 67 in Ridderkerk: www.rosslovell.nl/ridderkerk-rijsoord/.
De Blauwkai 21 november 2018. Deze week onder andere:
- Iemand die vraagt hoe het met je gaat
- Alles wat je nodig hebt vanaf 18 jaar
- Rijsoord herleeft als schildersdorp
- ‘Na ruim een eeuw eindigt een tijdperk’
- Met volle vaart afremmen loopt vaak verkeerd af
MIJN RIDDERKERK JAN PLAISIER
(Jan Plaisier wil de geschiedenis van Rijsoord doorgeven.)
Rijsoord herleeft als schildersdorp
In Mijn Ridderkerk komen bijzondere Ridderkerkers aan het woord. Mensen die de samenleving kleur geven. Deze week is dat Jan Plaisier, lid van de werkgroep Schildersdorp Rijsoord.
De familie Plaisier woont al dertien generaties in Rijsoord. Als kind raakte Jan Plaisier gefascineerd door de bijzondere geschiedenis van de plek waar hij geboren en getogen is. Door het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog raakte die in de vergetelheid. Als het aan hem ligt, komt daar snel verandering in.
“Mijn vader vertelde boeiende verhalen en onze hulp in de huishouding had het vaak over Miss Hawley. Ik wilde meer weten over deze dame en andere mensen die hier gewoond hebben. Het is mooi als je weet wat er onder je voeten is gebeurd. Dat je iets van de geschiedenis afweet en denkt ‘oh, was dat hier’. Dat wil ik doorgeven aan jongeren én mensen die Rijsoord bezoeken.”
Een paar jaar geleden leerde Jan kunsthistoricus Alexandra van Dongen kennen. Voor haar boek ‘Dromen van Rijsoord’ deed zij onderzoek naar de kunstenaars die hier vanaf 1888 neerstreken. Haar overgrootmoeder Wilhelmina Douglas Hawley was daar één van.
Als Jan aan het woord is, zie je bijna voor je hoe het zo’n 130 jaar geleden was. “Vanaf 1892 kwam Wilhelmina regelmatig vanuit Parijs naar ons dorp. In 1901 trouwde ze met landbouwer en vlashandelaar Bastiaan de Koning en bleef ze hier wonen.”
“Waarschijnlijk leerde zij tijdens een van haar bootreizen de Amerikaan John Vanderpoel kennen. Zijn ouders kwamen uit Rijsoord. Toen zijn moeder overleed, vertrok zijn vader met alle kinderen naar Chicago. John groeide op tot een getalenteerd kunstenaar. Hij reisde vaak naar Europa waar hij als docent andere kunstenaars inspireerde.”
("Het is bijzonder dat overal ter wereld schilderijen van Rijsoord ‘rondzwerven' ")
Verliefd
“Door John raakten vele kunstenaars verliefd op Rijsoord. Amerikanen, maar ook schilders uit Parijs, Duitsland en zelfs Nieuw-Zeeland voelden zich aangetrokken tot het boerenleven, de vrouwen in lokale dracht, de landelijke omgeving en de vlasindustrie. Ze brachten hier de zomermaanden door en lieten de bewoners poseren in hun huizen, op het land of langs de Waal.”
Jan bezocht een tijdje geleden het Vanderpoel Art museum in Chicago. Hij was onder de indruk van het werk dat daar hangt. “Overal ter wereld ‘zwerven’ schilderijen waar Rijsoord op te zien is. In musea en misschien wel in laatjes bij mensen thuis. Dat is wonderlijk.”
Met de steun van Alexandra, Jos Crezée (kunstdocent op het Farel College) en archiefonderzoeker Erica van Dooremalen probeert hij zoveel mogelijk te achterhalen van de Rijsoordse geschiedenis. Samen vormen zij de werkgroep Schildersdorp Rijsoord. “Erica’s overgrootmoeder Drika van Nes was nanny bij een van de Amerikaans schilderessen. Alle vier hebben we hier dus wortels liggen.”
Verhalen doorgeven
“We vinden de meest fantastische dingen en gaan door op de ingeslagen weg! Van sommige mensen die op de schilderijen staan, weten we wie het zijn. Wij geven hun verhalen door, zodat ze niet vergeten worden”, besluit Jan.
Zo toont het Centraal Museum Utrecht een groot overzicht van Caravaggio en zijn invloed op de Europese schilderkunst in het algemeen en op de Utrechtse schilders in het bijzonder. Zijn doeken, waarop heiligen met zonverbrande gezichten en vieze voeten in theatraal licht, vormden een schilderkunstige revolutie, schrijft onze auteur Erik Spaans.
Het Groninger Museum pakt groots uit met de sprookjesachtige glasinstallaties van de Amerikaanse kunstenaar Dale Chihuly. Die zijn zo groot en virtuoos, dat ze de zwaartekracht tarten. Ook is er aandacht voor de vroege, temperamentvolle schilderijen van Jan Sluijters, te zien in het Noordbrabants Museum, met oogverblindend kleurenpalet.
Om nog een keer stil te staan bij het 30-jarig jubileum treedt Museumtijdschrift in de voetsporen van drie kunstenaars. 3 speciaal uitgezette winterse wandelroutes voeren naar Jacoba van Heemskerck in Domburg, naar Rembrandts Amsterdam en naar Wilhelmina Hawley in Rijsoord. En hoe vindt het heropende AfricaMuseum in het Belgische Tervuren, een voormalig koloniaal bolwerk, zichzelf opnieuw uit? U leest het in Museumtijdschrift 8.
Met heel veel museumtips, artikelen en columns is dit een nummer om niet te missen.
Museumtijdschrift 8, vanaf 15 november online te koop en vanaf 20 november in de winkel.
Inhoudsopgave:
• Museum/kort: 30 Museumtijdschrifttips: de mooiste tentoonstellingen in binnen- en buitenland, p. 13-20.
• Caravaggio en Europa: oude kunst: Dramatisch spel met licht en schaduw veroorzaakte een sensatie, Erik Spaans, p. 22-27.
• Dale Chihuly: hedendaagse kunst: De magie van virtuoze glassculpturen in groot overzicht, Jeroen Junte, p. 28-32.
• Column: Vader en zoon, Oek de Jong, p. 34-35.
• AfricaMuseum: interview: Hoe vindt een voormalig koloniaal bolwerk zichzelf opnieuw uit?, Edo Dijksterhuis, p. 38-41.
• Jan Sluijters: moderne kunst: Zijn vroege werk is oogverblindend en vol temperament, Stefan Kuiper, p. 42-47.
• Winterse wandelingen: oude & moderne kunst: Achter de kunstenaars aan, in Domburg, Amsterdam en Rijsoord, Marina de Vries, p. 51-57.
• David Lynch: hedendaagse kunst: Boegbeeld van de cultcinema blijkt vooraleerst kunstenaar, Sophia Zürcher, p. 58-61.
• Column: Monet in Zaandam, Maria Barnas, p.63.
• Je bent wat je eet: fotografie: Geschiedenis van de voedselfotografie, smakelijk opgediend, Vera Ros, p. 64-67.
• Tomás Saraceno: hedendaagse kunst: Grootschalige toekomstvisioenen, tussen wetenschap en kunst, Nanda Janssen, p. 68-72.
• Museum & meer: het atelier (Femke Herregravene), de criticus (Sacha Bronwasser) & de kunstenaar (Breure & Van Hulzen), boeken & meer, p. 79-85.
Is Marguerite Henriette Tedeschi (Parijs 4-9-1879 - Palma de Majorca 1970) in 1908 in Rijsoord geweest? Ze tekende in 1908 deze vier portretten, waarvan twee meisjes met Zuidhollandse keuvel en krullen.
Elève de BIBOUL et F. Humbert. de 1911 à 1940, elle a exposé au Salon des Artistes Français des nus et autres figures de femmes, de paysages. Mention honorable en 1912, deuxième médaille en 1923.
(E. BENZIT)
Eve Baker, de maakster van een miniatuur van een Nederlandse (Rijsoordse) vrouw in klederdracht, was een 'suffragette'. Een 'suffragette' is de Engelse term voor een vrouw, die strijdt voor de vrouwenrechten/vrouwenkiesrecht.
In het boek "Suffrage and the Arts: Visual Culture, Politics and Enterprise" (Miranda Garrett/Zoë Thomas, 2018) staat:
.... A request from Eve Baker enclosing 'a memorial in favour of women's enfranchisement asking
that it should lie on the hall table for signatures' was unanimously rejected by the Council which said it could not be responsible for individual members' views. (note 42)
Baker was a millitant suffragette who studied in London and Paris, started an atelier in Albany Chambers, Glasgow, in 1898, and exhibited work at the Royal Glasgow Institute before returning to London in 1915. (note 43)
However, the Glasgow Society of Lady Artists' Club was, at certain moments, more open to showing some interest in suffrage. In 1911, the President of the National Society for Women's Suffrage, Lady Frances Barbour (1858–1931), was invited ...
De ZEPHYR, trein van Chicago-San Francisco, rijdt in twee dagen dwars door Amerika.
Deze route zullen kunstenares/schrijfster mrs. Denis O'Sullivan, haar zoontje Curtis O'Sullivan en kindermeisje/nanny Hendrika G. van Nes (1874-1945) ook genomen, toen zij is 1899 San Francisco verlieten, en terugreisden naar Rijsoord. In Chicago ontmoette Van Nes haar oom Vanderpoel, de vader van de kunstschilder J.H. Vanderpoel (1857-1911).
NB.
California Zephyr
Chicago Omaha Denver Salt Lake City Oakland (San Francisco) (51 hours 20 minutes)
Experienced travelers say the California Zephyr is one of the most beautiful train trips in all of North America. As you climb through the heart of the Rockies, and further west through the snow-capped Sierra Nevadas, you may find it hard to disagree. The Zephyr runs daily between Chicago and San Francisco, coursing through the plains of Nebraska to Denver, across the Rockies to Salt Lake City, and then through Reno and Sacramento into Emeryville/San Francisco. Connections in to San Francisco and Oakland stations via Thruway Bus Service at Emeryville, California.
[https://www.amtrak.com/california-zephyr-train]
dit schilderij van Laura Adeline Muntz Lyall (1860-1930), getiteld 'Children feeding the rabbits'.
Waarschijnlijk toont twee Rijsoordse kinderen bij een konijnenhok.
Laura Muntz heeft samen geschilderd met Wilhelmina Douglas Hawley.
dit schilderij van Lucien Frank (1857-1920), getiteld 'Deux bateaux au coucher du soleil'.
Waarschijnlijk toont het de Waal in Rijsoord.
Op 6 september wordt bij het Engelse veilinghuis Morphets in Harrogate (Engeland) een olieverfschilderij geveild van de kunstenaar Owen Bowen (1873-1967).
Bowen, geboren in het nabijgelegen Leeds, schilderde vooral landschappen van Yorkshire. Ook reisde hij rond 1900 diverse maal naar Nederland, waar hij o.a. landschappen met molens schilderde. Het schilderij "Leaning willows, Rysord(sic)" is geschilderd in het huidige Waalbos, met op de achtergrond molen De Kersenboom, welke tot 1991 aan de overkant van de Waal stond.
Een afbeelding als dit zou heel goed een plaats kunnen krijgen in het toekomstige bezoekerscentrum "Waalbos", waar men informatie wil gaan geven over de Rijsoordse vlascultuur en de schilderskolonie.
(E. van Dooremalen)
Wordt het Bezoekerscentrum Waalbos een plaats waar het schildersdorp een plek krijgt?
"Bezoekerscentrum Waalbos
Vlakbij Rijsoord, naast de molen, werkt een groep vrijwilligers van de Stichting natuurbeheer Waalbos, de Molenstichting
en de IJsclub R&O aan de realisatie van een bezoekerscentrum. Dit bezoekerscentum wordt een multifunctioneel gebouw als startpunt
voor natuuractiviteiten, workshops en het gebouw dient als opslag plaats voor materialen benodigd voor natuurbeheer.
Ook voor de molenaar is het een nuttige ruimte voor educatieve doeleinden en voorzieningen, omdat de molen daar te klein voor is.
Voor meer informatie over het Waalbos kunt u terecht op de website van het Waalbos.
Toekomstplannen
De Stichting wil ook graag een vlinderweide aanleggen en onderhouden. Ook wil de Stichting percelen inrichten met akkernatuur, akkergewassen en een
perceel waarop de oude vlascultuur te zien is met vlas en stoven. Verder wil de Stichting op diverse plaatsen in Rijsoord informatieborden plaatsen
die verwijzen naar de vlascultuur, de schilderskolonie, de ontstaansgeschiedenis van Rijsoord en cultuurhistorische gebouwen en plekken."
[www.groenijsselmonde.nl/rijsoord/]
"Samenwerking
De Stichting is in samenwerking met de IJsvereniging en de Molenstichting bezig met het verkrijgen van een gebouw waarin nog meer activiteiten
georganiseerd kunnen worden en heeft hierover overleg met gemeente, Staatsbosbeheer en de Landinrichtingscommissie.
In dit toekomstige gebouw wil de Stichting informatie geven over de vlascultuur van Rijsoord en de schilderskolonie die in Rijsoord actief is
geweest in de 19e en 20e eeuw. Vanuit het gebouw kan een educatieve wandeling gemaakt worden over een natuurpad met doe-activiteiten en
informatieplekken. In de winter als er ijs ligt op de natuurijsbaan kan de IJsclub vanuit het gebouw werken aan de baan en haar ijsmachines
stallen. De Stichting heeft dan ook een plek voor haar gereedschap. In de toekomst is een natuurspeelplaats misschien ook een mogelijkheid."
KUNST - In Katwijk was ruim een eeuw geleden een internationale kunstenaarskolonie, maar de dorpen Rijsoord, Laren (N-H), Bergen (N-H) en Domburg waren dat ook. Het is daarom geen toeval dat de succestentoonstelling met werk van de Duitse impressionist Hans von Bartels in het Katwijks Museum behalve Katwijkse taferelen ook twee schilderijen bevat die hij heeft gemaakt in Rijsoord. Dat is een dorpje aan de Waal dat vandaag onderdeel is van de gemeente Ridderkerk.
Over de relatie tussen deze schilderskolonies van een dikke eeuw geleden - en dan speciaal de relatie tussen Rijsoord en Katwijk - gaat het Praetje Kunst dat kunsthistoricus Alexandra van Dongen, conservator van het museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam, zal houden op dinsdag 28 augustus in het DUNAatelier.
Alexandra van Dongen noemt zichzelf "het fysieke resultaat van Rijsoord". Haar overgrootmoeder was de kunstenares Wilhelmina Douglas Habley uit New York, die via Parijs in Rijsoord terecht kwam en daar na een aantal jaren trouwde met de vlasboer Bastiaan de Koning. Ze was in het Parijs van zo'n anderhalve eeuw geleden één van de vele kunstschilders - inclusief de vele buitenlanders die daarheen waren gekomen - die gewoon waren er tijdens de zomermaanden op uit te trekken en zich voor enkele maanden te vestigen in schilderachtige dorpjes om daar "en plein air" - in de buitenlucht - te schilderen. De Eerste Wereldoorlog maakte een abrupt einde aan die gewoonte.
KUNSTGESCHIEDENIS UITZOEKEN
Alleen al in Rijsoord hebben tussen 1888 en 1914 meer dan tweehonderd kunstenaars één of meer zomers gewerkt. In Katwijk waren dat er voor zo ver nu bekend 1135. Lang niet in alle voormalige kunstenaarskolonies is iemand bezig om de lokale kunstgeschiedenis uit te zoeken. Alexandra van Dongen onderzoekt - met hulp van vele anderen en geïnspireerd door haar familiegeschiedenis - de historie van het schildersdorp Rijsoord. In Katwijk doet onder meer Annemarie Kingmans dat. Er blijken minstens tien kunstschilders te zijn geweest die tussen 1888 en 1914 in zowel Katwijk als Rijsoord "en plein air" hebben gewerkt.
"Ik voel me net een archeoloog", zegt Van Dongen. "Ik ben aan het graven naar een geschiedenis die in Rijsoord onder de weilanden was verdwenen. Heb je eenmaal namen van schilders, dan is het in de andere voormalige kunstenaarskolonies gemakkelijker om ook daar namen boven water te halen en gegevens uit te wisselen." Ze kijkt met een schuin oog naar het Katwijks Museum dat de schilderijen conserveert die de kunstenaarskolonie heeft opgeleverd en naar de Kunstvereeniging Katwijk met haar DUNAatelier die de kunstenaarskolonie in Katwijk voorzichtig weer nieuw leven probeert in te blazen.
Tijdens haar lezing zal Alexandra van Dongen ingaan op hoe "en plein air" schilders destijds leefden, wat ze deden en wat ze schilderden. Over wat het onderzoek naar het kunstenaarsnetwerk van ruim een eeuw geleden verder concreet heeft opgeleverd, kunt u horen op dinsdag 28 augustus om 20.00 uur in het DUNAatelier op het Duinplein, Boulevard Zeezijde tegenover de vuurtoren. Leden van de Kunstvereeniging hebben gratis toegang, niet-leden betalen € 5,00.
Is dit borduurstramien gebaseerd op een bestaand schilderij?
Wie weet van welk merk dit borduurstramien is?
Praetje kunst 'Dromen van Rijsoord' door Alexandra van Dongen
Wilhelmina Douglas-Hawley (1860-1958), was een Amerikaanse kunstenares die zich in Rijsoord
vestigde en deel uit ging maken van die kunstenaarskolonie in de buurt bij Rotterdam. Het verhaal van
Alexandra van Dongen gaat over haar en vele kunstenaars die ook in Katwijk hebben gewerkt.
Praetje kunst start om 20.00 uur en kost € 5 per persoon. Voor donateurs en vrienden van het
DUNAatelier is toegang gratis. Nog geen donateur? Donateur worden kan en kost slechts € 10.
WANNEER
28 augustus 2018
20:00 uur
WAAR
DUNA Atelier
Boulevard Zeezijde 31
(Duinplein t.o. de Vuurbaak)
2225 BB Katwijk
Kees van de Wetering (1949)
"Rijsoord, koffiehuis met hervormde kerk"
rechtsonder get. in initialen en gedateerd `77
olieverf op doek, 50x60 cm
TOWN TALK
San Francisco, February 24, 1900
Mrs. Bertha Henicke Taussig, one of the most
active members of the Sketch club, will shortly leave
to join the Californian colony in Paris. Mrs. Taussig's
work has hitherto been chiefly in the nature of
etching and engraving, which branch of art she took
up shortly after she left school. When she married,
she gave up the idea of an independent profession but
still continued her interest in art. The Sketch club
will miss her very much. She will enter as a student
in the Whistler gallery. I should not be surprised to
hear of the request being made of Mrs. Taussig that
she pose for some celebrated painter. She is a very
rare and original type of beauty, a type which will
surely "take" with our French cousins. Mrs. Elizabeth
Curtis O'Sullivan is studying painting under a
Parisian master, as is Miss Rose Hooper.
Hans von Bartels (1856-1913), schilder tussen het vissersvolk
10 juli 2018 tot 10 november 2018
Op 10 juli 1887 kwam de reislustige Duitse kunstenaar Hans von Bartels voor het eerst naar Katwijk aan Zee. Hij verbleef in een huisje aan het Eerste Duinpad. Er was maar weinig comfort en geen stromend water. Maar voor Von Bartels was het een goede locatie want het lag dicht bij het strand. Von Bartels schilderde graag de zee, het liefst een onstuimige. Het waren echter warme dagen met nauwelijks wind en een spiegelgladde zee. Von Bartels was daardoor een beetje teleurgesteld in Katwijk. Tijdens zijn wandelingen door het dorp ontdekte hij wel een ander onderwerp: de in kleurrijke streekdracht gestoken inwoners. Na die eerste ontmoeting volgde in 1891 een tweede en Von Bartels keerde vervolgens tot aan zijn dood ieder jaar terug in Katwijk.
Vanaf 1885 konden kunstenaars die Katwijk bezochten, onder meer kiezen voor een verblijf in het chique Hotel Du Rhin gelegen aan de noordzijde van de Boulevard. Het hotel had vier ateliers en schilders konden er werk exposeren en verkopen. Toch verkoos Von Bartels een kamer bij de plaatselijke bevolking. Zo ontstond een goede band met de Katwijkers en vernam hij verhalen uit de eerste hand. Daarom zien we bij Von Bartels veel minder een romantische kijk op het vissersleven maar meer de dagelijkse realiteit van het harde vissersbestaan. Een goed en indringend voorbeeld daarvan is het werk Vrouwen van Hollandse vissers wachten de thuiskomst. Zijn motto was: ‘Wat je ziet, kun je ook schilderen, als je zien en schilderen kunt’.
Naast Katwijk bezocht Hans von Bartels ook andere kunstenaars- en schildersdorpen in Nederland [o.a. RIJSOORD!] en elders in Europa. Zo ging hij in 1893 naar het vissersdorp Volendam, een populaire bestemming onder kunstenaars. In 1900 waren het de vissers rond de vissershaven en visafslag van IJmuiden die hij in olieverfstudies heeft vastgelegd. In 1908 nam hij de boot naar het eiland Urk, waar hij en zijn gezin onderdak vinden bij de burgemeester en diens familie. Omdat de Urker vissers op zee waren schilderde Von Bartels breiende vrouwen en meisjes in en om hun huis.
In 1909 reisde hij vanuit Katwijk naar het Franse Bretagne. Hij vond er in Saint-Guénolé zijn tweede Katwijk met als onderwerpen de zeewier oogstende bevolking en het aan zee gelegen kerkje La Chapelle Notre Dame de la Joie en de jaarlijkse maritieme processie. Ondanks het feit dat Hans von Bartels voortdurend op reis is blijft München zijn thuisbasis.
Het Katwijks Museum toont zo'n 80 werken die een groot deel van zijn oeuvre omvatten. Van kleine olieverfstudies tot grote in gouache uitgevoerde hoofdwerken die Von Bartels in zijn atelier in München of in bovengenoemde plaatsen vervaardigde. De werken zijn vooral afkomstig uit particuliere collecties.
Bij uitgeverij WBOOKS verschijnt de bijbehorende 144 pagina's omvattende publicatie. In een viertal essays gaan Karlijn de Jong, Annemarie Kingmans–Claas, Elisabeth Oost en André Groeneveld in op leven en werk van Hans von Bartels. Alle op de tentoonstelling getoonde werken zijn hierin in kleur afgebeeld.
Tijdens de tentoonstellingsperiode zullen er gratis rondleidingen worden gegeven. Voor data en reservering volgt nadere berichtgeving.
- bevolkingsregister Dordrecht 1890-1917
1. Otto Paans, geb. Zwaluwe 8-8-1876, winkelier in sigaren, van P1, tr. Dordrecht 22-5-1912;
2. Elizabeth Paans (zuster) 20-7-1870 Klundert, van P1, 4-6-1912 naar Rotterdam;
3. Arie Andries van der Waal (neef) 6-12-1891 Numansdorp, van 'zie hierboven', 26-5-1909 naar Zwijndrecht;
4. Arie Andries van der Waal (neef) 6-12-1891 Numansdorp, 6-5-1910 uit Zwijndrecht, naar A315;
5. Cornelia Bentum 8-10-1877 's-Gravendeel, van B337;
6. Martinus Paans, (zoon) 20-2-1915 Dordrecht;
WONENDE: Vrieseplein 3.
[link: https://www.regionaalarchiefdordrecht.nl/app/themes/regionaalarchiefdordrecht/maisi_ajax_proxy.php?mivast=46&mizig=210&miadt=46&miaet=185&micode=256&minr=7921440&milang=nl&misort=last_mod%7Cdesc&mizk_alle=256&miview=viewer2]
- gezinskaart Dordrecht 1918-1937
1. Otto Paans, geb. Zwaluwe 8-8-1876, winkelier in sigaren, incasseerder en pensionhouder, tr. Dordrecht 22-5-1912 (akte 135)
2. Cornelia Bentum 8-10-1877 's-Gravendeel
3. Martinus Paans, (zoon) 20-2-1915 Dordrecht, onderwijzer, kantoorbed. dep. Defensie den Haag, 27Apr40 naar Rijswijk (ZH), Beetslaan 19 [overl. Den Haag 16-10-2000];
WONENDE: Vrieseplein 4rd, 4; (23-9-1930) Vrieseplein 4rd; (1-4-1932) Kon. Wilhelminastraat 10; (3-12-1932) C. van Beverenstraat 2rood; (23-5-1935) 8rood; (9-6-1937) Dubbeldamseweg 13rd; (13-4-1939) Krommedijk 37rood; (7Aug40) Adr. van Bleijenburgstraat 31rd.
Cornelia Bentum (overl. Dordrecht 5-8-1943 (65 jr.)) is een dochter van Pieter Bentum en Willemijntje Booij.
Otto Paans (overl. Dordrecht 15-2-1947) is een zoon van Martinus Paans en Neesje Hendrika van Gent.
Ergens in de gemeente Ridderkerk moet dit kunstwerk dus aan de muur hangen!?
Het is gesigneerd met 'Ger Jacobs 1928(?)'.
Gerardus Adrianus Maria Jacobs is geboren te Antwerpen op 29-10-1865. Hij trouwt te Antwerpen op 9-6-1892 met Henriette Gall MacDonald, geboren Saint Nicolas (Aberdeen, Scotland) 25-12-1886, dochter van John Mc Donald en Jessie Gall. Ze is bij de Antwerpse immigratiedienst geregistreerd in dossier 75034.
In juli 1892 woont ze op Boulevard Leopold 161.
Zij krijgen 5 kinderen:
- Corneille Joseph Marie (in 1918: Z. 44, 6e Cie. Armée Belge en Campagne);
- Arthur John Henri (in 1918: Z. 61 L.G. Armée Belge en Campagne);
- Edouard Antoine Joseph Marie (in 1918: Z.220 3e Cie, Armée Belge en Campagne);
- Joseph Marie Jean;
- Anna Hélène Marie;
In de Vlissingse Courant van 4-6-1918 vraagt Henriette Gall MacDonald (121 Ranskill Road, Tinsley Park, Sheffield (Engeland)) de verblijfplaats van haar man, de Antwerpse kunstschilder Gérard Adrien Marie Jacobs.
Gerardus Adrianus Maria Jacobs (1865-1958) komt in de Eerste Wereldoorlog als vluchteling naar Nederland.
Hij trouwt (als weduwnaar) voor de tweede maal met Josephina Hendrickx (1885-1971).
Gerardus Adrianus Maria Jacobs overlijdt te Vlissingen op 14-2-1958 (92 jaar oud).
Alexandra van Dongen is kunsthistoricus en conservator bij Museum Boijmans Van Beuningen in Rotterdam. Ook voor haar is Rijsoord een inspirerende plek. Haar Amerikaanse overgrootmoeder, beeldend kunstenaar Wilhelmina Douglas Hawley (1860-1958), kwam vanaf 1892 via Parijs elke zomer naar Rijsoord. Zij bleef daar wonen nadat zij in 1900 trouwde met Rijsoordenaar Bastiaan de Koning.“Oud en nieuw komen samen en zo wordt de verbinding gelegd met het hier en nu.”
Dromen van Rijsoord Alexandra deed onderzoek naar het leven van haar overgrootmoeder en schreef aan de hand daarvan het boek ‘Dromen van Rijsoord’ (2005). Ze werkt op dit moment aan het vervolg: Summer Academy Rijsoord. Op die manier brengt ze de geschiedenis van het internationale schildersdorp verder in kaart. Kunstwerken wereldwijd “Tijdens het onderzoek voor mijn eerste boek kwam ik steeds meer namen tegen van internationale kunstenaars,” vertelt Alexandra. “Hun Rijsoordse kunstwerken zijn over de hele wereld te vinden.” Samen met de andere leden van Werkgroep Schildersdorp Rijsoord zet ze zich in om deze onderbelichte geschiedenis blijvende aandacht te geven. “Via de kunstenaars is de geschiedenis van Rijsoord voor altijd geportretteerd,” gaat Alexandra verder. “De schilderijen tonen het dorp, de mensen en de woningen uit die tijd. Ze verbeelden het landschap, het dorpsgezicht, de vlasteelt en de molen.”
Summerschool
In 1888 nam beeldend kunstenaar John H. Vanderpoel uit Chicago zijn leerlingen van de kunstacademie van Parijs mee naar het dorp waar zijn ouders ooit woonden. Tijdens deze ‘Summer Academy’ verbleven zij in Pension Noorlander en Hotel Warendorp, waar nu restaurant Ross Lovell is gevestigd.
Meetekenen en -schilderen? Leerlingen van het Farelcollege treden nu in hun voetsporen. Op woensdag 20 juni doen ze mee aan de eerste editie van Summerschool Rijsoord. Vanaf 12.00 uur tekenen en schilderen ze op diverse locaties in Rijsoord onder begeleiding van docenten. U bent van harte welkom om mee te doen. Aanmelden kan door een email te sturen naar ajcrezee@kpnmail.nl.
Expositie Ross Lovell
Op 20 juni opent wethouder Marten Japenga (cultuur) om 17.30 uur de tentoonstelling op de eerste verdieping van restaurant Ross Lovell (Rijksstraatweg 67). Daar zijn de nieuwste werken naast die van de oude kunstenaars te zien. Op die manier komen oud en nieuw samen en wordt de verbinding gelegd met het hier en nu.
Op woensdag 20 juni is er feest In Rijsoord, onder de naam Summerschool Rijsoord. Dan wordt 130 jaar schildersdorp gevierd. Leerlingen van twee scholen gaan tekenen en schilderen en er is een tentoonstelling en een lezing.
Door Eline Lohman
RIDDERKERK – Met Summerschool Rijsoord wordt 130 jaar schildersdorp gevierd. Op 20 juni gaan leerlingen van de Brede School Ridderkerk schilderen en tekenen, net als 130 jaar geleden. Dat gebeurt op verschillende locaties. Lokale kunstenaars zullen mee tekenen. Tussendoor zullen leerlingen als figuranten optreden, helemaal verkleed zoals in de tijd van toen.
Ook is er een tentoonstelling. In het voormalig kunstenaarsatelier van Hotel Warendorp, op de eerste verdieping van restaurant Ross Lovell, is een kleine tentoonstelling ingericht met het werk dat door leerlingen en kunstenaars wordt gemaakt op 20 juni, in het toenmalige atelier van de Amerikaanse en andere buitenlandse kunstenaars, die tussen 1888 en 1914 via Parijs naar Rijsoord kwamen. Ook zullen er oude schilderijen te zien zijn die rond 1900 in Rijsoord zijn gemaakt. De officiële opening van deze expositie is 17.30 uur. 's Avonds is er ook een activiteit: een lezing over schildersdorp Rijsoord. Tussen 19.30 en 21.30 uur - met een pauze van 20.15 tot 20.45 uur voor drankjes en het bekijken van de tentoonstelling – geeft kunsthistoricus Alexandra van Dongen, achterkleindochter van Wilhelmina Douglas Hawley (1860-1958), een uitgebreide lezing over de 130-jarige geschiedenis van het schildersdorp Rijsoord, over de oprichter van de Summerschool John Vanderpoel, over Hotel Warendorp en Pension Noorlander en over de Rijsoordse bewoners die tussen 1888-1914 door de kunstenaars werden vereeuwigd. Deze lezing is gratis toegankelijk, maar opgeven is wel gewenst. Dat kan via Alexandra van Dongen, via het emailadres alexandragaba@hotmail.com.
Al met al een interessant programma, vindt Erna Wouters van de Brede School Ridderkerk. "Het bijzondere is dat Rijsoord 130 jaar geleden al een kunstkolonie was en leerlingen gaan nu hetzelfde creëren als toen. En de locatie – Hotel Warendorp – is heel bijzonder, want hier kwamen kunstenaars vroeger samen en wij gaan er nu exposeren. De kinderen eten ook op deze locatie, net als de kunstenaars destijds. Een van de programmaonderdelen van Summerschool Rijsoord is dat de kinderen samen met mij – ik ben ook kunstenares - een outfit maken, in de stijl van Ot en Sien. Dat gebeurt op verschillende tijdstippen. Het is een heel Rijsoords gebeuren!"
Deze creatieve dag wordt georganiseerd door de werkgroep "Schildersdorp Rijsoord 1888-1914", die met deze Summerschool heden en verleden met elkaar wil verbinden. "Er hebben kunstenaars uit vele landen in Rijsoord geschilderd. Dat begon in 1888 met internationale schilders die studeerden aan de kunstacademies uit Parijs, die hier in de zomer neerstreken onder leiding van kunstenaar John Vanderpoel uit Chicago, wiens ouders oorspronkelijk uit Rijsoord kwamen. Zo zijn hier tot het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog jaarlijks groepen kunstenaars geweest. Niet alleen de internationale kunstscene uit Parijs, maar ook schilders uit Duitsland, velen uit Amerika, en zelfs uit Nieuw Zeeland hebben hier gezeten" vertelt kunsthistoricus Alexandra van Dongen. Zij doet al jaren met de werkgroep onderzoek naar de kunstenaars die in Rijsoord zijn geweest. Op de lijst staan inmiddels bijna 200 internationale kunstenaars, waarvan haar Amerikaanse overgrootmoeder en kunstenares Wilhelmina Douglas Hawley (1860-1958) er een was. Ook is van zo'n 300 kunstwerken vastgesteld dat ze hun bron hebben in Rijsoord of directe omgeving: "Ze hangen in musea over de hele wereld en er zijn ook vele werken in particulier eigendom. We doen nu sinds 2006 onderzoek en er komen nog steeds vondsten bij."
Lezing
De in Rijsoord geboren en getogen Jan Plaisier, die ook lid van de werkgroep is, heeft veel locaties van de schilderijen en schetsen kunnen herleiden. Voor veel portretten en afbeeldingen van toen heeft men ook kunnen vaststellen wie erop zijn afgebeeld. Hiervoor heeft de werkgroep van haar speurneus Erica van Dooremalen veel hulp gehad, wiens overgrootmoeder Hendrika Grietje van Nes, die het kindermeisje werd van een van de Amerikaanse kunstenaars.
Over alle recente ontdekkingen wordt na de schildersdag op 20 juni s'avonds een lezing gegeven op de eerste verdieping van restaurant Ross Lovell. "Ook dit is een historische locatie. De kunstenaars lieten hier op zolder hun kunstwerken aan elkaar zien die ze overdag hadden gemaakt en bespraken ze hier" aldus de werkgroep. De resultaten van de Summerschool 2018 worden daarom ook op deze plek gepresenteerd. Wethouder Marten Japenga zal om 17.30 uur deze tentoonstelling openen. De lezing begint om 19.30 uur.
Werklocaties
Deelnemers aan de Summerschool kunnen op 20 juni op zes locaties in Rijsoord met potlood, pen of penseel aan de slag. Helemaal in de geest van vroeger zullen er figuranten met emmers, wasrekken en melkkannen zijn bij de Kikkersteeg, het bankje van het Schalksedijkje en de Rijsoordse molen. Op een deel van het Waalbos zullen figuranten met vlasschoven en linnen lakens het beeld van vroeger terugbrengen. Ook kan er gevaren worden met een platbodem voor het schilderen van oevertaferelen, zoals vissende kinderen en jongens in een bootje.
"Er wordt meegedaan door rond de 45 leerlingen van het Farelcollege en 15 kinderen van de Brede School. Ook lokale kunstenaars zijn uitgenodigd. En wat ons betreft mag iedereen die graag tekent of schildert meedoen" zegt tekendocent Jos Crezée. Gelegenheid om op deze unieke manier buiten te schilderen wordt geboden van 12.00 tot 16.00 uur. Bij slecht weer wordt naar zes binnenlocaties uitgeweken.
Aanmelden voor deze schildersdag kan via: joscrezee@gmail.com. Wie bij de lezing wil zijn kan zich opgeven via: alexandragaba@hotmail.com. De toegang is gratis, maar het aantal plekken is beperkt. Er wordt nog gezocht naar kinderen die kunnen figureren. Alle informatie hierover geeft Erna Wouters: e.wouters@bredeschoolridderkerk.nl.
Summerschool Rijsoord 2018 wordt gesteund door de Gemeente Ridderkerk.
Summerschool – Tentoonstelling - Lezing
Deelnemers: leerlingen Farelcollege (45 kinderen) en leerlingen Bredeschool (15 leerlingen), totaal 60 leerlingen. Lokale kunstenaars worden uitgenodigd om mee te tekenen. Op maandag 11 juni zal Alexandra naar het Farelcollege komen om de kinderen een intrducerend verhaal te vertellen, zodat ze inhoudelijk voorbereid zijn op de Summerschool en de voorgeschiedenis van het schildersdorp.
Programma/draaiboek:
Verzamelpunt: restaurant Ross Lovell Rijsoord (kinderen nemen zelf een lunchpakket mee).
10.00 – Ross Lovell: Alexandra en Jan richten een deel van de expositie in de zaal aan de voorzijde op de eerste verdieping van Ross Lovell, zodat alles klaar staat voor de toevoeging van de nieuwe kunstwerken door de leerlingen van het Farelcollege aan einde van de tekensessies.
11.30 – Ross Lovell: verzamelen 15 leerlingen Bredeschool met Erna die als figuranten gaan optreden olv Erna en begeleiders: verkleden (op 1ste verdieping Ross Lovell) en nemen om 12 uur hun plek in op de locations of the day.
12.00 – Ross Lovell: verzamelen 45 leerlingen van het Farelcollege, o.l.v. Jos en Freek die in 6 groepjes van elk 7 kinderen worden verdeeld. Onder begeleiding door docenten en lokale kunstenaars worden deze leerlingen wisselend naar 6 lokaties in Rijsoord gebracht om te gaan tekenen/schilderen. Tekenlessen duren tot 16.00.
16.30 Ross Lovell: verzamelen bij Ross Lovell voor het eten.
17.30 volgt de opening van de tentoonstelling op de eerste verdieping.
NB: Bij slecht weer worden er 6 binnenlokaties geregeld.
# Locations of the Day - Summerschool Rijsoord (12.00-16.00):
1 - Platbodem op de Waal (eigenaar dhr Den Boer), vertrekt vanaf terras/steiger Ross Lovell, 3 figuranten staan/zitten aan de waterkant te vissen (hengels)
2 - Huis Jeannet Stok in de Kikkersteeg: Jeanette verkleed als haar grootmoeder Stok met 2 figuranten (wasrekken, aardewerk bak, appels schillen)
3 - De Rijsoordse Molen: molenaar met 2 figuranten, geinspireerd op John Vanderpoel en Anna Stanley
4 - Schalksedijkje: bankje, 3 figuranten (emmers, doeken, een zeef, melkkan) Wilhelmina Douglas Hawley Anna Stanley
5 - Terras Hotel Warendorp (Ross Lovell): met uitzicht op de Waal, 2 figuranten in een klein roeibootje?
6 - Waalbos: 3 figuranten op het veld met vlassschoof of bleekveld (vlasschoof/linnen lakens) Anna Stanley Friedrich Kallmorgen
# Tentoonstelling SUMMERSCHOOL RIJSOORD 2018 > opening 17.30
In het voormalig kunstenaarsatelier Hotel Warendorp wordt aan de voorzijde op de eerste verdieping van Ross Lovell wordt tussen 16.00-17.30 de tentoonstelling verder ingericht met het werk dat er door leerlingen en kunstenaars wordt gemaakt op 20 juni, in het toenmalige atelier van de Amerikaanse kunstenaars. In de ochtend hebben Alexandra en Jan daar al diverse zaken neergezet. Nodig: schildersezels (Jos) en rieten vloerkleden (Alexandra).
17.30 - Opening tentoonstelling SUMMERSCHOOL voor de leerlingen, begeleiders en ouders
# Lezing Schildersdorp Rijsoord > 19.30-21.30
Van 19.30 tot 21.30 (incl. pauze 20.15-20.45) geeft kunsthistorica Alexandra van Dongen, achterkleindochter van Wilhelmina Douglas Hawley, een lezing over de 130-jarige geschiedenis van het schildersdorp Rijsoord, over de oprichter van de Rijsoordse Summerschool John Vanderpoel, over Hotel Warendorp en Pension Noorlander, en over de Rijsoordse bewoners die tussen 1888- 1914 door de kunstenaars werden vereeuwigd.
In het artikel "Heeft de vampierbestrijder uit Bram Stokers Dracula echt bestaan? De Amsterdamse psychiater Albert van Renterghem en de hypnose" van Hans Corneel De Roos, schrijft men dat het personage "Vanderpool uit Haarlem" in het boek 'Dracula' van Bram Stoker, gebaseerd is op de landbouwer Johannes van der Poel uit de Haarlemmermeer.
"Knoflookteler uit Haarlemmermeer
In het personage Vanderpool uit Haarlem, die knoflookbloemen voor Lucy teelt, vinden we naar mijn overtuiging de naam van Johannes van der Poel uit Haarlemmermeer terug, die op jonge leeftijd met zijn familie naar Amerika emigreerde en in Parijs kunst studeerde.
Dertig jaar was hij als John Vanderpoel tekendocent - een van de beste leraren, volgens Georgia O'Keeffe - aan de Kunstacademie in Chicago.
In 1888 reisde Vanderpoel naar Rijsoord (nu Ridderkerk) en organiseerde daar een jaarlijkse zomeracademie, die onder meer door John Singer Sargent bezocht werd, de naamgever van het Singer-Museum in Laren. Singer was nauw met Alma Strettel, de zuster van Alice Comyns Carr bevriend, en met de schilder Edwin Abbey, die wederom een goede vriend van Irving en Stoker was en de Kinsmen Club organiseerde.
Ook schilderde Sargent in 1889 een meer dan levensgroot beeld van Terry als Lady Macbeth.
Dat Stoker - in 1874 mede-oprichter van de Dublin Sketch Club - van Sargents begaafde collega John Vanderpoel gehoord had, ligt voor de hand. Ook de achternaam van Lucy Westenra komt overigens uit Holland.
Eén keer reisde Stoker met Irving en de journalist Joseph Hatton naar Nederland, waar ze in de omgeving van Den Haag een lange rijtuigtocht maakten (en grappen over De Vliegende Hollander uitwisselden).
Later hield hij met Florence verschillende keren vakantie in Holland.
Dat maakt het in mijn ogen waarschijnlijker dat Stoker aan een Amsterdamse psychiater/hypnotiseur dacht, toen hij zei dat hij Van Helsing op een bestaande persoon baseerde: ook uit het stadje Whitby, waar de Stokers in 1890 op vakantie waren, had de romancier veel lokale gegevens in zijn boek verwerkt."
Een groot aantal landbouwers te Ridderkerk hebben volgens deze brief uit juli 1899
vooral 's zomers last van vernielingen en diefstallen, bijv. in het water werpen van materialen, het vernielen en openzetten van hekken,
waardoor het vee op de wegen loopt etc. Zijn deze klachten is verband te brengen met de aanwezige buitenlandse kunstenaars?
Zorgden de aanwezige buitenlandse kunstenaars er voor dat er ook andere lieden naar Rijsoord en omgeving kwamen? Het is wel bekend dat de jeugd de kunstenaars pesten, bespuwden en hen voor de voeten liepen.
- [3602] (Ontv. 8 Juli 1899)
Aan den Edelachtbaren Heer L. Kruiff Burgemeester te Ridderkerk
Geven met de noodige bescheidenheid te kennen ondergeteekende allen landbouwers dezer gemeente
zich zeer bezwaar te gevoelen door de lage en gemeen handelingen, welke de laatste jaren, vooral des
zomers, en ook nu wederom worden gepleegd, aan hun materialen gebezigd voor hun bedrijf, en zich bevindende
op of grenzende aan, de gewone polderwegen als daar zijn, bruggen in het water werpen, gedeelten van bruggen
stelen, of in het waterwerpen, om ze nooit weder terug te vinden of in t beste geval ver af te moeten
gaan zoeken, hekken vernielen of open zetten, zoodat het vee aan de wegen loopt, rijbruggen onzichtbaar
onttakelen, dat, ware het niet tijdig ontdekt, een groot ongeluk met paarden en wagen ware ontstaan, en
ongerekend nu die honderde kleinigheden te veel om te noemen, die vooral ook des zondags nog plaats hebben, die ons
diep grieven, en veel schade in ons bedrijf aanbrengen, meenen wij nog, dit te moeten vermelden, hetwelk het toppunt
bereikt van alle zedeloosheid en brooddronkenheid, namelijk het verbranden van een berijdbare brug op Zondag 18 Juni.
Redenen te over om als nu ons te vereenigen in dit adres, UEd als hoofd der Politie beleefd doch dringend te verzoeken,
zoodanige maatregelen te nemen
dat in het vervolg ons landbouwbedrijf daardoor niet meer worde geschaad, en onze rust niet worde gestoord.
't Welk doende
Ridderkerk 8 Juli 1899
J. v.d. Waal, J. v.d. Kulk Mz, J. van Gemerden, Johs. van den Hoek A. H. Krouwel
Cs. v.d. Waal Az, J.H. van den Hoek, W. v.d. Waal Az, N. v.d. Waal Wz, A. van Nes, W.A. Maaskant
J.A. Zwart Bz, F. Lagendijk, H. Kranendonk Hz, Am van 't Zelfde, K. Aardoom, P. van der Staaij Az
W.J. Oom, G. Groenenboom, A. de Zeeuw, H. Groenenboom, W. van Nes, G. van der Kulk, L.A. Zwart Jr.
Jan van der Kulk, C. v.d. Waal, L. v.d. Waal, L. van Gelder, A. Zwart, J. Zwart
E.v.D.
In het tijdschrift "Annuaire des artistes et de l'enseignement dramatique et musical, Facture Instrumentale (E. Risacher, 167 Rue Montmartre, Paris)" worden de Nederlandse muziekverenigingen vermeldt. De Zangvereniging "Oefening en Uitspanning" te Rijsoord van directeur Jannis Cornelis de Back (hoofd openbare school te Rijsoord) wordt in de edities van 1906 en 1909 ook vermeld.
De Amerikaanse kunstenaar Ernest Clifford Peixotto (San Francisco 1869-New York 1940) en zijn vrouw Molly Hutchinson Peixotto waren rond 1895 in Rijsoord om te schetsen en te schilderen. Hendrika G. (Drika) van Nes (1873-1945) was één van een favoriete modellen. In 1898 vertrok Drika van Nes, samen met de kunstenares/schrijfster mrs. Denis O'Sullivan voor een jaar naar San Francisco.
In 1896 exposeerde Ernest Clifford Peixotto in Europa gemaakt werk op een tentoonstelling in San Francisco.
'Drika' was één van de werken op de expositie:
PEIXOTTO, ERNEST CLIFFORD
1896 (60)
9. Stairway in Rouen $20
l0. Cathedral of Chartres $20
ll. Norman Gate in Chartres $16
12. Siena, Italy
l3. A Dutch Woman $12
l4. Drika $25
15. In the Sunlight $40
16. Early Morning, Giverny $40
17. Road in Rijsoord $ 30
18. Giverny $ 20
19. Fields in Holland $ 15
20. Rijsoord $ 25
21. Thoughts $ 20
PEIXOTTO, MOLLY HUTCHINSON
1897 (2)
82. Mending the Old Coat $ 150
83. Sketch $ 5
Hoe groot is de kans dat deze werken bij de zware aardbeving van 18 april 1906 in San Francisco verloren zijn gegaan? Ernest Peixotto arriveerde in 1894 uit Europa terug naar San Francisco en hij verhuisde in 1895 naar New York. In de herfst van 1907 gaf hij les op de Art Institute of Chicago.
E.v.D.
Op de veilingsite Catawiki is een schilderij 'Oude vrouw in klederdracht in een interieur' van Jan Harm Weijns (1864-1945) geveild.
Dit schilderij zal rond 1930/1940 eigendom geweest zijn van de Rotterdamse arts Jan Blommers, wonende aan de Rozenburgerlaan te Rotterdam. Achterop de lijst staat namelijk: 'Dr. Blommers, Rozenburgerl.'.
Jan Blommers, geb. 23-10-1895 te Neira afd. Banda (N.O.I.), student, electr. ingenieur, arts en ingenieur, zoon van Marius Blommers (1862-1925) en Anna van Boekhout (1861-...), tr. 15-10-1925 Maria Cornelia Johanna Roovers, geb. Rotterdam 20-9-1892. (Kinderen: Jan Marie Garardus, Ellen, René en Lucie)
Wonende:
- tot 26-10-1911 te Ginneken, gezinskaart Marius Blommers;
- (Rotterdam) 6/1 1919 Aert van Nesstr. 136 bij Wassink;
- (Delft) vanaf 1-2-1919, Genestetstr. 35;
- (Rotterdam) vanaf 3-8-1920 Speelmanstraat 17b bij Peeters;
- (Delft) vanaf 5-10-1920 Leeuwenhoeksingel 2 p/a Kneteman (vader geb. te Hendrik Ido Ambacht gev. 1-2-1920, Marius Blommers geb. 5-4-1862);
- Hannover Dl.
- (Rotterdam) vanaf 9-8-1923 Houttuin 7a (Roovers);
- Amsterdam vanaf 26-10-1923 Prinsengracht 1085;
- Utrecht;
- (Rotterdam) vanaf 16-12-1929, Oudendijk 259b (8-5-1931), Rozenburglaan 82a, 17-5-1933 naar Rozenburglaan 39;
[http://www.stadsarchief.rotterdam.nl/maisi_ajax_proxy.php?mivast=184&mizig=100&miadt=184&miaet=185&micode=494-03&minr=16036899&milang=nl&misort=vn%7Cdesc&mip1=blommers&mip3=j*&mif1=112&miview=viewer2]
E.v.D.
Van Anthonie Pieter Schotel zijn ook deze twee titels bekend: "Tuintje, Rijsoord" en "Maanlicht Rijsoord".
In 1921/1923 speelde de Joodse violist Bernard Falkenburg (1883-1943) met zijn orkestje als begeleidingsband van de artiesten die in Americain (Groenmarkt) optraden. De Dordrechtsche Courant van 10-12-1921 meldt, dat '... de heer Falkenburg, wiens portret door den Dordtschen Kunstschilder A.P. Schotel, op zeer artistieke wijze op 't doek is gebracht, weet zijn troepje met de noodige spirit te 'begeisteren' zoodat 't succes steeds groot moet zijn.' Of het portret van de Joodse violist nog in iemands bezit is, is niet bekend.
"Seven Dutch Girls - jigsaw puzzle
Parker Brothers of Salem, Massachusetts produced games and puzzles throughout the 20th century. Probably no other firm made adult wood puzzles in such numbers. The firm's Pastime Puzzles, produced from 1908 to 1958, were known for the high quality and creative figure-shaped cutting of the so-called "Pastime girls." They typically turned out 1,400 pieces or more per day, cutting one piece at a time with power scroll saws."
Honderdveertig jaar geleden kwamen hier voor het eerst Amerikaanse kunstenaars om in de zomer de mooiste plekjes van Rijsoord aan de Waal vast te leggen op het doek. Niet alleen Rijsoord zelf werd geschilderd, maar ook de inwoners van Rijsoord. Zo hebben zich duizenden schilderijen over de hele wereld verspreid waar Rijsoordenaars op afgebeeld staan, vaak ook nog in Rijsoordse klederdracht. Eén van hen is Mientje van Nes, geschilderd door Wilhelmina Douglas Hawley, die in Rijsoord is neergestreken en zich gevestigd heeft door te trouwen met de Rijsoordenaar Bas de Koning.
Schilderdag.
Dat Rijsoord dus al uit vroeger tijd een kunstenaarsdorp, was, staat als een paal boven water.
het is daarom ook zo belangrijk om dit 'levendig' te houden, ook onder de 'jongste' bevolking uit Rijsoord/Ridderkerk en omstreken. Om die reden wordt er 20 juni een 'Midsummerschool' georganiseerd, waarbij leerlingen van het Farelcollege uit Ridderkerk naar Rijsoord komen om daar dezelfde mooie plekjes vast te leggen als 140 jaar geleden de Amerikaanse kunstschilders deden. En als klap op de vuurpijl zullen er kinderen van de Brede School verkleed gaan in Rijsoordse klederdracht en poseren voor onze aspirant kunstenaars. Niet alleen de leerlingen maar iedereen die het leuk vindt om in de buitenlucht op de diverse locaties te komen schilderen, zal hiervoor te zijner tijd uitgenodigd worden, zodat Rijsoord op 20 juni één groot schildersdorp wordt!
Expositie.
Aan het eind van de dag zal er in Ross Lovell, het toenmalige Wapen van Rijsoord, een expositie worden gehouden met het werk van de Amerikaanse kunstschilders van toen en de teken- en schilderwerken die het resultaat is van het schilderen op locatie van die dag.
Dit gebeurt in het zoldervertrek dat vroeger benut werd als atelier door de kunstenaars. Er zullen tevens op het terras 'oudhollandse' pannekoeken worden geserveerd en na afloop zal de achterkleindochter van Wilhelmina Douglas Hawley, Alexandra van Dongen, een lezing houden over het Rijsoord van toen, waarbij zij ook heel veel nog maar net ontdekte afbeeldingen laten zien van schilderijen die via het internet getraceerd zijn.
Het schilderij "Fischerdorf an der Maas" van Hans Hermann werd in 1900 in Rijsoord gemaakt. "Fischerdorf an der Maas" stelt het dorp Pernis (Rotterdam) voor.
Dit bewijst dat de kunstschilders gemaakte schetsen in Rijsoord uitwerkten tot grote schilderijen.
- 841. "Fischerdorf an der Maas". Bez: Hans Hermann 1902.
Das dorf Pernis an der Maas bei Rotterdam. Gemalt 1900 in Rijsoord bei Rotterdam nach Studien des gleichem Jahres in Pernis.
[uit: Verzeichnis der Gemälde und Bildwerke in der National-galerie zu Berlin (National-Galerie (1928)) pagina 50]
Het is waarschijnlijk identiek met een gelijknamig werk, dat in de oorlogsjaren verloren is gegaan:
3097 Fischerdorf an der Maas (Holländische Landschaft mit Windmühle)
Inventarnummer: A I 739
Objektart: Malerei
Künstler / Hersteller: Herrmann, Hans
Material / Technik: Ölfarbe : Leinwand
Höhe: 151,00 cm Breite: 182,00 cm
Beschreibung: […] & Mädchen, junge Frau & alter Mann & Sonnenlicht
Provenienz: […]iner Kunstausstellungen. Alte Leihgabe beim Preußische[…]
Bereich: Suchmeldungen
Lost Art-ID: 257061
Volgens Bureau Beheer Landbouwgronden (www.verkoopbblbezit.nl) staat er landbouwgrond te Ridderkerk te koop.
In de afgelopen drie jaar heeft men er tarwe, en tweemaal spruitjes op geteeld.
"Gewas Spruitkool/spruitjes, productie
Gewasgroep Kool
GPS coördinaten 51.85105,4.60559
XY coördinaten 101185, 429452
Oppervlakte 4.01 ha
Provincie Zuid-Holland
Gemeente Ridderkerk"
Annie Taylor Black(e) (ook: Annie S. Black/Blacke) wordt geboren in Belfast (Ierland) omstreeks 1875.
Ze is een dochter van David Estler Blacke en Annie Taylor-Blacke.
In 1865 vraagt vader David Estler Blacke (van Belfast, count Antrim, Ierland) een patent voor zijn uitvinding: "(854) improvement in the means and apparatus for utilizing the heat of steam."
Moeder Annie Taylor-Blacke reist met het s.s. 'Earl of Zetland' in 1875 naar Nieuw Zeeland.
Ook haar man en dochter immigreren naar Nieuw Zeeland.
In 1888 vraagt David Estler Blacke een patent voor:
"Be it known that I, DAVID ESTLER BLACKE, accountant, a subject of the Queen of Great Britain, residing at Sydney, in the Colony of New South Wales, Australia, have invented certain new and useful Improvements in Axes or Wedges for Splitting Wood, (for which I have obtained Letters Patent in Queensland, dated May 18, 1888, No. 471, and New South Wales, dated August 3, 1887, No. 73;)"
En in 1891:
"... that David Estler Blacke, Manager of the Austral Nail Company (Limited) of South Melbourne patented an "improved wire nail making machine [schrikkeldraad]".
Dochter Annie Taylor Black(e) exposeert van 1893 haar schilderijen in Nieuw Zeeland.
In 1896 toont ze een werk op de Paris Salon.
Kennelijk is ze rond 1895 met haar moeder naar Londen vertrokken.
Beiden worden genoemd in de volkstelling van 1901 (Chelsea, London).
Annie Taylor Black(e) geeft les in "oil, water color pastel, portraits painted to order".
Zijzelf heeft o.a. les gehad van Ernest Borough Johnson (1866-1949).
Annie Taylor Black(e) zal rond 1902 Rijsoord hebben bezocht.
Wilhelmina D. de Koning-Hawley maakt van haar en portret. (in familiebezit).
En Annie S. Black stuurt vanuit Parijs een ansichtkaart (gedateerd eind 1902) naar: Bastiaan de Koning in Hendrik Ido Ambacht.
Ook kent Annie Black de Nieuw-Zeelandse kunstenares Frances Hodgkins.
Beiden verblijven in het zelfde jaar in Londen, en beiden hebben verbleven in Rijsoord.
Annie Black wordt genoemd in de brieven van Frances Hodgkins.
In 1904 overlijdt de moeder van Annie Taylor Black in Londen:
- With much regret have to record the
death of Mrs. Annie Taylor-Blacke, widow
of the late Mr. David Estler Blacke, of
Dunedin. Mrs. Blacke passed away very
suddenly one afternoon last week at Chel-
sea, where: she has been living for some
time past with her daughter, Miss Annie
Taylor-Blacke, and where she was joined a
few months ago by her other daughter from
Wellington. A year ago Mrs. Taylor-
Blacke was seized with a long and trying
ilness, from the effects of which she had
never throughly recovered. Miss Annie
Taylor-Blacke is proceeding with her ar-
rangements to leave for New Zealand next
week, partly with the object of getting
fresh subjects for her sketches. She will
go first to Wellington. I hear that Miss
Taylor-Blacke has received a commission
from the Duches of Hamilton to do for her
while in New Zealand a fourfold screen,
an doubtless something specially typical of
New Zealand will be introduced into the design.
[New Zealand Herald, Volume XLI, Issue 12724, 29 November 1904]
Annie Black keert in 1905 terug naar Nieuw Zeeland.
In 1908 is ze weer in Engeland en trouwt ze waarschijnlijk niet lang daarna met een Engelsman.
In de catalogus uit 1907 van de "Exhibition of Original Water Colors, October Seventh to Nineteenth, Nineteen hundred and seven, Galleries of Williams and Everett Co., Boylston Street, Boston" staat:
LOUIS K. HARLOW
93. Near Dordrecht, Holland
[https://archive.org/details/RCWWilMisc1907]
Op skinnerinc.com staan de veilingitems van d.d. 27 juli 2011 in Marlborough (Discovery - 2556M), waaronder twee aquarellen:
Louis K. Harlow (American, 1850-1913) Lot of Two Watercolors: Dutch Windmills
Stelt het de Waal met de Waalweg en de molen van Rijsoord (aan de Waaldijk) voor ?
In het boekje "De kerk over de brug: 1580-september-1980 Ned. Hervormde gemeente Rijsoord, 400 jaar" staat op pagina 3:
Het kerkje, het oudste en historisch zeer belangrijke gebouw in de waard werd in 1833 gesloopt
en door een wat groter bouwsel vervangen. De oude Rijsoordsestraatweg, de hoofdstraat van
het dorpje, waar sedert 1339 een weekmarkt en zelfs 2 vrije jaarmarkten gehouden mochten worden
is in vergetelheid geraakt. (Schalkse dijkje) Ook de schuur is verdwenen, de brug is verlegd
en de herberg in de vorige eeuw m.h.o. op de oprichting van een afdeling van de Mij tot Nut
van het Algemeen aanmerkelijk vergroot. Ook hier is dus veel veranderd maar deze prent stelt
ons ons in staat een goed beeld van de vroegere toestand te vormen ....
In 1902 werd het boek van S. Sleeswijk Visser (bedienaar des Goddelijke Woorts) uitgegeven. Het is getiteld: Herinnering aan dagen van strijd voor kerk en school te Rijsoord c.a..
Het boek is online te vinden op de website van de Koninklijke Bibliotheek.
Marijke Meima heeft in de periode 2006 – 2011 een aantal leuke berichtjes geschreven over de Meima geschiedenis.
Nummer 25 heeft als titel: "Wilhelmina Douglas Hawley": In maart 1988 gaf mr A.R. van Nes in eigen beheer een boek uit over de geschiedenis van zijn familie. Het heet: Van Nes, een geslacht van vlassers. Onze vader kocht voor al zijn kinderen een exemplaar en destijds vond ik dat heel leuk. Inmiddels vind ik het meer dan leuk: het bevat een schat informatie over de familie van onze oma. Aan de voorkant heb ik nooit aandacht besteed ....
Lees verder op de website.