rijsoord banner

... Wij zullen wegens gemis van ruimte niet alle dorpen en deelen van deze eilanden bezoeken,
doch moeten ons met den algemeenen indruk van het landschap tevreden stellen. Alleen op een enkel gedeelte
willen wij nader de aandacht vestigen. Het is op de Oude Waal, een afgedamden riviertak, welke de Zwijndrechtsche
Waard van de Riederwaard scheidt. Tot 1331 liep hier een tak langs van de Merwede, of eigenlijk beter
de Waal te noemen, want de Merwede is oorspronkelijk voornamelijk de voortzetting van de Waal.
Dordrecht was aanvankelijk van het land van de Zwijndrechtsche Waard slechts door een smal water gescheiden,
dat door overstroomingen, in welken tijd is onzeker, veel verbreed werd. Toen dit geschied was, ging
de hoofdstroom der rivier langs dien korteren weg, en de oude bocht ten N. van de Zwijndrechtsche Waard
werd door den stroom verlaten. Het water slibde gedeeltelijk dicht en eindelijk werd hij in het oosten
afgedamd door den Waaldam of Oostendam in 1331, later ook in het westen.

Sedert dien tijd is deze oude Waal een aan beide einden afgesloten en stilstaande waterarm,
die nog een aanzienlijke breedte heeft, maar gedeeltelijk met waterplanten bedekt is en door knotwilgen,
griendhout en andere struiken langs de oevers des zomers in een krans van groen gehuld wordt.
Schilderachtig is het gedeelte, dat van het dorpje Rijsoord naar het oosten loopt.
Een veelheid van licht- en schaduweffecten met allerlei kleurenmengeling spreidt zich uit over
dit stille landwater, dat schier bij elke bocht door nieuwe, intieme bekoringen trekt.
De Waal schept eenige landschappen van stille liefelijkheid, waar avond en morgen hun schoonste tinten
tooveren, waar geen storm bruist, maar de innerlijke vrede der in 't groen gehulde wateren u toespreekt
uit het zachte golfgew iegel. Het hotel Rijsoord, aan de Waal gebouwd, met het uitzicht op het dorpje,
dat in droomerige rust langs den anderen oever gelegerd is, biedt reeds een voorsmaak van het
zich openbarende natuurschoon langs de Waal. Door dit echt Hollandsche schilderachtige is Rijsoord
een internationaal plekje, waar Engelse hen, Belgen, Duitschers, Franschen en Amerikanen komen,
om er de elementen van het laaglandsehe natuurschoon te leeren kennen en op 't doek te brengen
.

Beierland en de Hoeksche Waard bieden hetzelfde landschapsbeeld aan. Ook hier vindt men nog
een binnengedijkten stroomtak in het land, nl. een deel van den ouden Maasloop, zooals die vóór
de overstrooming in 1421 nog door de Groote Zuid-Hollandsche Waard liep. Tal van flinke dorpen
zijn over dit ....

Van Eems tot Schelde, wandelingen door oud en nieuw Nederland 1902-1906 (Delpher)